Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019
Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019
Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2019
Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019
Πώς μελετά ο Ε. Γκόφμαν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων και τι ισχυρίζεται για τους κοινωνικούς ρόλους; Ποια είναι η κριτική που έχει διατυπωθεί απέναντι στις θεωρίες των ρόλων;
 |
| Erving Goffman (1922–1982) |
Α. Πώς μελετά ο Ε. Γκόφμαν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων και τι ισχυρίζεται για τους κοινωνικούς ρόλους;
Β. Ποια είναι η κριτική που έχει διατυπωθεί απέναντι στις θεωρίες των ρόλων;
Απάντηση
Α. Ο Ε.
Γκόφμαν μελέτησε την αλληλεπίδραση στις καθημερινές και πολλές φορές φευγαλέες
συναντήσεις των ανθρώπων. Διέκρινε την κοινωνική ζωή σε στιγμές που λαμβάνουν
χώρα στο προσκήνιο και σε στιγμές που λαμβάνουν χώρα στο παρασκήνιο. Στο
προσκήνιο γίνονται όλες εκείνες οι συναντήσεις κατά τις οποίες τα άτομα
υποδύονται τυπικούς ρόλους. Είναι στιγμές που θεωρούνται «παραστάσεις επί
σκηνής» και που συχνά απαιτούν τη συνεργασία με άλλα άτομα. Για παράδειγμα, δύο
πολιτικοί από το ίδιο κόμμα μπορεί να δείξουν μπροστά στην κάμερα της
τηλεόρασης αγαπημένοι και φίλοι, παρά το γεγονός ότι αντιπαθούν ο ένας τον
άλλο. Ένα αντρόγυνο μπροστά στα παιδιά του δείχνει ότι είναι αγαπημένο όταν
κοιμούνται όμως τα παιδιά, ξεσπά άγριος καβγάς.
Από την
άλλη πλευρά, όταν οι άνθρωποι βρίσκονται στα «παρασκήνια», χαλαρώνουν και
εκδηλώνουν ελεύθερα τα συναισθήματά τους, αλλά και τρόπους συμπεριφοράς που
κρατούν σε έλεγχο όταν βρίσκονται «πάνω στη σκηνή». Σε αυτές τις στιγμές της
χαλάρωσης επιτρέπονται πράγματα που δεν επιτρέπονται «επί σκηνής» όπως, για
παράδειγμα, οι απροκάλυπτες σε- ξουαλικές κουβέντες, το ατημέλητο ντύσιμο, η
χρήση κάποιας διαλέκτου, πειράγματα και τολμηρές χειρονομίες, αγενείς προς τους
άλλους ενέργειες που αποφεύγονται μπροστά στο κοινό. (σ. 23 σχολικού βιβλίου)
Σύμφωνα με
τον κοινωνιολόγο Γκόφμαν, οι διάφοροι κοινωνικοί ρόλοι, όπως και οι προσδοκίες
που έχουν οι άλλοι από τη συμπεριφορά μας σε συγκεκριμένες συνθήκες, μοιάζουν
με σενάρια τα οποία καλούμαστε να ερμηνεύσουμε (γι’αυτό και πολλοί
κοινωνιολόγοι, όταν μιλούν για κοινωνικούς ρόλους, χρησιμοποιούν ταυτόσημες
έννοιες με αυτές της υποκριτικής και της ηθοποιίας). Υποδυόμαστε επομένως
αυτούς τους ρόλους και διεκπεραιώνουμε την ερμηνεία τους σύμφωνα με την
κοινωνική εκπαίδευση που έχουμε λάβει, αλλά και σύμφωνα με τις απαιτήσεις του
κοινωνικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο διαδραματίζονται οι κοινωνικές σχέσεις.
(σ. 68 σχολικού βιβλίου)
Β. Η κριτική που ασκείται συνήθως στις θεωρίες των ρόλων αναφέρεται στο ότι δε λαμβάνονται υπόψη τα προσωπικά χαρακτηριστικά κάθε ατόμου, οι σχέσεις εξουσίας που συνδέουν το σύστημα των ρόλων, η συμβολή των κοινωνικών κινημάτων στη μεταβολή των κοινωνιών. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να πούμε ότι εξαιτίας των κοινωνικών κινημάτων που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α. κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα το περιεχόμενο των ρόλων του άνδρα και της γυναίκας άλλαξε ριζικά. (σ. 68 σχολικού βιβλίου)
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)