Ian Craib, 1945-2002
Σε όλες τις καταστάσεις της ζωής μας προσπαθούμε να βρούμε κάποια ερμηνεία, έστω κι αν αυτό σημαίνει την εύκολη αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων: "έχασα τη δουλειά μου εξαιτίας όλων αυτών των μαύρων μεταναστών", "είμαι δυστυχισμένος επειδή η μητέρα μου με καταπιέζει", "είμαι ανίκανος επειδή η γυναίκα μου είναι ψυχρή". Μερικές φορές, το φταίξιμο ανήκει πράγματι σε αυτό στο οποίο το αποδίδουμε: "έχασα τη δουλειά μου εξαιτίας μιας οικονομικής κατάστασης, την οποία σε μεγάλο βαθμό δημιούργησε η πολιτική της κυβέρνησης [...]. Άλλες πάλι φορές οι ερμηνείες που δίνουμε είναι πιο σύνθετες. Ωστόσο, αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι, από τη στιγμή που αρχίζουμε να σκεφτόμαστε γύρω από οποιοδήποτε πρόβλημα μας υπερβαίνει προσπαθώντας να το εξηγήσουμε, τότε έχουμε ήδη αρχίσει να σκεφτόμαστε θεωρητικά. [...]
Το σημείο αυτό θα μπορούσε να διατυπωθεί και με έναν άλλο τρόπο που μας φέρνει πιο κοντά στη θεωρία όπως παρουσιάζεται στα θεωρητικά μαθήματα. Η θεωρία συνιστά απόπειρα να εξηγήσουμε την καθημερινή μας εμπειρία με όρους που δε μας είναι τόσο οικείοι -ανεξάρτητα αν πρόκειται για τις πράξεις άλλων ανθρώπων ή για τις εμπειρίες μας από το παρελθόν ή για τα καταπιεσμένα μας συναισθήματα ή για οτιδήποτε άλλο. Μερικές φορές (και ίσως αυτό είναι το πιο δύσκολο) η εξήγηση γίνεται με όρους κάποιου πράγματος για το οποίο δεν έχουμε (και δεν μπορούμε να έχουμε) άμεση εμπειρία -και σε αυτό ακριβώς το επίπεδο η θεωρία μας λέει πραγματικά κάτι καινούργιο για τον κόσμο.
(Ian Craib, Σύγχρονη κοινωνική θεωρία, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1998)
