 |
| George Herbert Mead (1863-1931) |
Η γενική θεωρία των σταδίων της κοινωνικοποίησης που διατύπωσε ο Τζωρτζ Χέρμπερτ Μιντ έχει εξέχουσα σημασία διότι για να αποκτήσει ο άνθρωπος έναν εαυτό δεν είναι αρκετό να μάθει απλά τη χρήση της γλώσσας.
Στο στάδιο του ατομικού παιχνιδιού το παιδί μαθαίνει να υποδύεται τους ρόλους συγκεκριμένων σημαντικών ατόμων, όπως του πατέρα, της μητέρας, της αδελφής ή του αδελφού. Αυτό το σπουδαίο στάδιο στον κύκλο ζωής δίνει στα παιδιά μια αποσπασματική αίσθηση της κοινωνικής πραγματικότητας. Καθώς τα παιδιά υποδύονται διαφορετικούς ρόλους, αναπτύσσουν μια εξαιρετικά αποσπασματική αίσθηση του εαυτού τους. Μπορούν να δουν τον εαυτό τους με διαφορετικούς τρόπους, όπως θα τους έβλεπαν μια σειρά διαφορετικών ατόμων. Ωστόσο δε διαθέτουν μια συνεκτική ή ολοκληρωμένη αίσθηση του εαυτού τους.
Για να αποκτήσει μια πιο συνεκτική αίσθηση του εαυτού του, το παιδί πρέπει να προχωρήσει στο στάδιο του ομαδικού παιχνιδιού, στο οποίο αναπτύσσει την ικανότητα μιας πιο γενικευμένης θεώρησης της κατάστασης και του εαυτού. Όπως αναφέρει ο Μιντ το παιδί μαθαίνει να υποδύεται το ρόλο του «γενικευμένου άλλου».
Για να εξηγήσει αυτήν την ιδέα ο Μιντ χρησιμοποίησε το παράδειγμα ενός αγώνα μπέιζμπολ. Στο στάδιο του ατομικού παιχνιδιού, το παιδί ήταν σε θέση να υποδυθεί, εναλλάξ το ρόλο του διευθυντή της ομάδας, του οπαδού, του παίκτη κ.ο.κ. Ωστόσο, αυτές οι διαφορετικές εικόνες δε δίνουν στο παιδί μια συνεκτική αίσθηση του παιχνιδιού του μπέιζμπολ.
Στο στάδιο του ομαδικού παιχνιδιού το παιδί αρχίζει να αποκτά μια τέτοια καθολική προοπτική, όχι μόνο σε ό,τι αφορά το μπέιζμπολ, αλλά και γενικότερα τον κοινωνικό κόσμο. Η προοπτική αυτή οδηγεί σε μια συνεκτική αίσθηση του εαυτού. Ο Μιντ έδινε και πάλι προτεραιότητα στα κοινωνικά αίτια. Για να εμφανισθεί ο εαυτός πρέπει να υπάρχει ήδη μια ομάδα.
(George Ritzer, «Θεωρία των συμβολικών διαντιδράσεων» στο Συλλογικό τόμο, Σύγχρονη Κοινωνιολογική Θεωρία τομ. 1, ΠΕΚ, 1998)
