Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αναδημοσιεύσεις. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αναδημοσιεύσεις. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022

Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία;

Οι άνθρωποι κάνουν την ίδια τους την ιστορία, δεν την κάνουν όμως κάτω από ελεύθερες συνθήκες, που διάλεξαν μόνοι τους, μα κάτω από συνθήκες που βρέθηκαν άμεσα, που δόθηκαν και κληρονομήθηκαν από το παρελθόν. Η παράδοση από όλες τις πεθαμένες γενεές βαραίνει σαν εφιάλτης πάνω στα μυαλά των ζωντανών.

(Καρλ Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Θεμέλιο, Αθήνα, 1986)

Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία; Οι απαντήσεις είναι γνωστές. Γιατί συνήθως πρέπει να τη μάθουν παπαγαλία, γιατί συνήθως μαθαίνουν για προσωπικότητες και όχι για την κοινωνία, γιατί μαθαίνουν κυρίως για την παλαιότερη ιστορία και όχι τη νεότερη. Ο σημαντικότερος όμως λόγος που η ιστορία είναι απωθητική για τους μαθητές, είναι ότι το σχολείο δεν καταφέρνει να συνδέσει τη ζωή των μαθητών με το παρελθόν. Δεν καταλαβαίνουν γιατί να πρέπει να τα μάθουν όλα αυτά. Όπως μου έλεγαν κάποιοι φοιτητές μου: «Γιατί, κύριε, να πρέπει να μαθαίνουμε ιστορία; Εμείς κοιτάμε μπροστά. Κοιτάμε στο μέλλον». Αυτό που δεν καταλάβαιναν οι φοιτητές μου και δεν καταλαβαίνουν όσοι δεν εκτιμούν την αξία της γνώσης του παρελθόντος, είναι ότι τελικά όλοι μας είμαστε προϊόντα της ιστορίας. Ό,τι έχουμε στο μυαλό μας έρχεται από τους προηγούμενους από εμάς. Ακόμη και οι λέξεις που χρησιμοποιώ για να γράψω αυτές τις γραμμές, δεν είναι δικές μου. Έρχονται από τους προηγούμενους από μένα. Και βέβαια το πιο σημαντικό δεν είναι οι λέξεις. Είναι οι πεποιθήσεις, οι αξίες, οι γνώσεις ακόμη και οι κανόνες. Εμείς αποφασίζουμε για τους κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή μας; Όχι βέβαια. Οι προηγούμενοι από εμάς αποφασίζουν. Εμείς γεννιόμαστε μέσα σε ένα πολιτισμό, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που όλα αυτά έχουν ήδη διαμορφωθεί. Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του παρελθόντος πάνω στο παρόν, που ένας ιστορικός έχει ισχυριστεί κάτι που όταν το είχα πρωτοακούσει είχα εντυπωσιαστεί: «Οι νεκροί μάς κυβερνούν». Βαριά κουβέντα. Δεν συμφωνώ εντελώς όμως, καθώς και εμείς επιδρούμε στον τρόπο που εξελίσσεται η ιστορία και έχουμε ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας. Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν. Αξίζει γιατί αυτοί είναι που διαμόρφωσαν τον κόσμο που μας περιβάλλει. Η γνώση του παρελθόντος είναι απαραίτητη για την κατανόηση του παρόντος. Ή, για να το πούμε με άλλα λόγια, δεν μπορούμε να καταλάβουμε το σήμερα αν δεν ξέρουμε σε βάθος το χθες. Η ιστορία είναι μια πράξη αυτογνωσίας, μια πράξη γνώσης για τον συλλογικό μας εαυτό, απαραίτητη για να καταλάβουμε τον πολιτισμό μας. Δεν μαθαίνουμε ιστορία για χάρη των προηγουμένων. Όντως αυτοί έφυγαν και δεν έχει πια καμία σημασία για αυτούς. Μαθαίνουμε ιστορία για εμάς, για να μάθουμε από τα λάθη των προηγουμένων, να δούμε τι λειτούργησε καλύτερα για εκείνους και τι όχι. Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε. [...] 

(Ραϋμόνδος Αλβανός, Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες, Επίκεντρο, 2022)

Δευτέρα 14 Μαρτίου 2022

Pierre Bourdieu: Ανάθεση και πολιτικός φετιχισμός

 

 

Η πράξη της ανάθεσης με την οποία ένα πρόσωπο δίνει εξουσία σε ένα άλλο άτομο, η μεταφορά της εξουσίας με την οποία ένα σώμα (ένας εντολέας) εξουσιοδοτεί ένα εκπρόσωπο (έναν εντολοδόχο) να υπογράφει εκ μέρους του, να πράττει στη θέση του ή να μιλά για αυτόν, δίνει στον εντολοδόχο την εξουσία του νομικού εκπροσώπου, δηλαδή plena potentia agendi, την πλήρη εξουσία να δρα για αυτόν, είναι μια περίπλοκη πράξη που αξίζει να σκεφτούμε. Ο εξουσιοδοτημένος εντολοδόχος, (υπουργός, ενδιάμεσος, εκπρόσωπος, βουλευτής, κλπ.) είναι ένα πρόσωπο που έχει εντολή, μια εξουσιοδότηση νομικού εκπροσώπου, να εκπροσωπήσει (μια λέξη με πολλές σημασίες), δηλαδή, να επιβεβαιώσει και να προστατέψει τα συμφέροντα ενός προσώπου ή μιας ομάδας. Αν όμως είναι αλήθεια πως το να εξουσιοδοτήσουμε κάποιον είναι να του αναθέσουμε ένα καθήκον, μια αποστολή και να μεταφέρουμε εξουσία σε αυτόν, πρέπει να αναρωτηθούμε πώς είναι δυνατόν ο εντολοδόχος να έχει εξουσία πάνω σε εκείνους που του δίνουν την εξουσία. Όταν ένα άτομο εξουσιοδοτείται από ένα άλλο πρόσωπο να δρα για λογαριασμό του, τα πράγματα είναι σχετικά ξεκάθαρα. Όταν ένα άτομο είναι ο δέκτης της εξουσίας ενός σημαντικού αριθμού ατόμων, μπορεί στο πρόσωπο αυτό να δοθεί εξουσία που υπερβαίνει την εξουσία των μεμονωμένων μελών της ομάδας  των ανθρώπων. Είναι με κάποιο τρόπο ίσως μια ενσάρκωση του είδους της υπέρβασης του κοινωνικού που συχνά μιλούσαν οι ντιρκεμιανοί. 

Η συνέχεια εδώ

Αναδημοσίευση: https://geniusloci2017.wordpress.com

Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2022

Η εποχή της παγκοσμιοποίησης ως εποχή καθολικής μόλυνσης

 
Οι σύγχρονες διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης έχουν καταλύσει πολλά από τα στεγανά του αποικιακού κόσμου. Παράλληλα με τους συνήθεις πανηγυρισμούς για τις απρόσκοπτες ροές στο νέο μας πλανητικό χωριό, μπορεί κανείς ακόμη να αισθανθεί μια ανησυχία για την αυξημένη επαφή και μια ορισμένη νοσταλγία για την αποικιοκρατική υγιεινή. Η σκοτεινή πλευρά της συνείδησης της παγκοσμιοποίησης είναι ο φόβος της μόλυνσης. Αν καταρρίψουμε τα πλανητικά στεγανά και ανοίξουμε το δρόμο για καθολική επαφή στο πλανητικό μας χωριό, πώς θα εμποδίσουμε την εξάπλωση της ασθένειας και της φθοράς; Αυτή η ανησυχία εκδηλώνεται με τη μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά την πανδημία του AIDS. H ραγδαία ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται το AIDS στις αμερικανικές ηπείρους, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία έδειξε καθαρά τον νέο κίνδυνο μιας παγκόσμιας μόλυνσης. Καθώς το AIDS εντοπίστηκε πρώτα ως ασθένεια και ύστερα ως παγκόσμια πανδημία, εκπονήθηκαν χάρτες που αποτυπώνουν τις πηγές και την πορεία εξάπλωσής του, οι οποίοι συχνά εμφανίζουν ως επίκεντρο την κεντρική Αφρική και την Αϊτή, με όρους που θυμίζουν το αποικιακό φαντασιακό: αχαλίνωτη σεξουαλικότητα, ηθική διαφθορά και έλλειψη υγιεινής. Όντως, οι κυρίαρχοι «λόγοι» [discourses] για την πρόληψη του AIDS είχαν όλοι να κάνουν με την υγεινή: πρέπει να αποφεύγουμε την επαφή και να χρησιμοποιούμε προφυλακτικά […] Τα σύνορα των εθνικών κρατών, εντούτοις, καθίστανται ολοένα περισσότερο διαπερατά από κάθε είδους ροές. Τίποτα δεν μπορεί να επαναφέρει τις υγιεινές ασπίδες των αποικιακών συνόρων. Η εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι η εποχή της καθολικής μόλυνσης.

Antonio Negri & Michael Hardt, Αυτοκρατορία, Scripta, Αθήνα, 2002
 
Αναδημοσίευση: bestimmung.blogspot.com

Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021

Η αρχή του Παρέτο 80/20

Ο Βιλφρέντο Παρέτο (πλήρες όνομα στα ιταλικά: Vilfredo Federico Damaso Pareto Παρίσι, 15 Ιουλίου 1848 – Σελινί Ελβετίας, 19 Αυγούστου 1923) ήταν Ιταλός μηχανικός, οικονομολόγος και κοινωνιολόγος.

Ο Παρέτο επεξεργάστηκε τις οικονομικές του θεωρίες βάσει μαθηματικών θεωρημάτων, η προσπάθειά του ήταν να μεταφέρει στις οικονομικές επιστήμες την εμπειρική μέθοδο των φυσικών επιστημών. Αυτή του η προσπάθεια είχε ως αποτέλεσμα κάποιες οικονομικές έννοιες που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στην οικονομετρία:    

  • Ο δείκτης Παρέτο είναι δείκτης μέτρησης της ανισότητας στην κατανομή του εισοδήματος. Ισχυρίστηκε ότι σε όλες τις χώρες και σε όλες τις εποχές, η κατανομή του εισοδήματος και του πλούτου είναι εξαιρετικά ασύμμετρη, με λίγους να κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου. Υποστήριξε ότι σε όλες τις κοινωνίες ακολουθείται το εξής λογαριθμικό μοτίβο:  logN = logA + mlogx. Όπου N είναι ο αριθμός των ατόμων με πλούτο υψηλότερο από το x, και Α και m είναι σταθερές. 

 

(Παράδειγμα ενός πίνακα Παρέτο)     

  • Ο πίνακας Παρέτο είναι ένας ειδικός τύπος ιστογράμματος, που χρησιμοποιείται για την προβολή αιτιών ενός προβλήματος με τη σειρά βαρύτητας από το μεγαλύτερο στο μικρότερο. Πρόκειται για ένα στατιστικό εργαλείο που καταδεικνύει γραφικά την αρχή του Παρέτο.    
  • Ο νόμος ή αρχή του Παρέτο, που ονομάζεται και «κανόνας 80-20», σύμφωνα με τον οποίον το 80% των αποτελεσμάτων προέρχεται από το 20% των προσπαθειών μας, δηλαδή σε κάθε κατάσταση οι ζωτικοί παράγοντες είναι 20%, ενώ οι επουσιώδεις 80%. Για παράδειγμα το 80% των κερδών μια επιχείρησης προέρχεται από το 20% των πελατών της, το 80% των παραπόνων προέρχεται από το 20% των πελατών. Αν και έχει κατά καιρούς αμφισβητηθεί, η αρχή θεωρείται από τα πιο δυνατά εργαλεία στον τομέα της διαφήμισης και του μάρκετινγκ.    
  • Η κατανομή Παρέτο είναι μια κατανομή πιθανότητας που χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, ως μαθηματική πραγματοποίηση του νόμου του Παρέτο.    
  • Το κατά Παρέτο κριτήριο (ή κατά Παρέτο βέλτιστο) είναι εκείνο κατά το οποίο, μία μεταβολή στην τιμή ή στην ποσότητα βελτιώνει τη θέση ενός χωρίς όμως παράλληλα να χειροτερεύει τη θέση κάποιου άλλου.

Αναδημοσίευση: https://www.timesnews.gr

Παρασκευή 21 Μαΐου 2021

Ανάπτυξη και ανισότητα: η προσέγγιση του Kuznets

"Ο Αμερικανός οικονομολόγος S. Kuznets (1901-1985) διατύπωσε την άποψη ότι στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης αυξάνει η ανισότητα καθώς δημιουργείται μια πρώτη συσσώρευση πλούτου από την αστική-επιχειρηματική τάξη. Στη συνέχεια, με την πάροδο των ετών και την αύξηση του ΑΕΠ, οι καρποί της ανάπτυξης διαχέονται ευρύτερα στον πληθυσμό, συμβάλλοντας στην εξισορρόπηση (Kuznets, 1955). [...]


Στον κάθετο άξονα, μετράμε την ανισότητα [...]. Όσο πιο ψηλά στον κάθετο άξονα τόσο μεγαλύτερη. Στον οριζόντιο άξονα μετράμε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Όσο πιο δεξιά τόσο μεγαλύτερο. Η «ιστορία» που διηγείται το διάγραμμα είναι ότι με την ανάπτυξη η ανισότητα αρχικά αυξάνει για να μειωθεί στη συνέχεια. [...]".

(https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5861/1/2.pdf)

Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2021

Βιλφρέντο Παρέτο και Γκαετάνο Μόσκα: Θεωρίες των Ελίτ

Οι Βιλφρέντο Παρέτο και Γκαετάνο Μόσκα έδωσαν στην Πολιτική Κοινωνιολογία μια άλλη «μεγάλη θεωρία», την «Θεωρία των Ελίτ». Μελέτησαν με συστηματική έρευνα αυτές καθαυτές τις ελίτ. Ενδιαφέρονταν για τις σχέσεις των ελίτ με τις μάζες και για τις σχέσεις τόσο στο εσωτερικό των ελίτ όσο και μεταξύ τους, όσο ανταγωνίζονται για την εξουσία και όσο την κατέχουν. Αμφότεροι μίλησαν για την «κυκλοφορία των ελίτ».

edstephan.org/sociology/

Ο Παρέτο μίλησε για το «παράλογο» ως στοιχείο της πολιτικής πάλης. Διέκρινε δύο είδη πολιτικών δρώντων που γίνονται μέλη των πολιτικών ελίτ, τα «λιοντάρια» και τις «αλεπούδες». Τα πρώτα κυριαρχούν με βάση τη δύναμή τους και την ταχύτητα και την αποφασιστικότητά της στη λήψη των αποφάσεων, ενώ οι δεύτερες με την πανουργία. Οι ελίτ είναι είτε κυβερνώσες ή μη κυβερνώσες. Η αλλαγή των ελίτ είτε των λιονταριών είτε των αλεπούδων επέρχεται κάποια στιγμή καθώς μετά από μακρόχρονη άσκηση εξουσίας το σύστημά τους δείχνει παθολογικά σημάδια διαφθοράς, αλαζονείας και καλοπέρασης. Ο Παρέτο έλεγε ότι «η ιστορία είναι ένα νεκροταφείο αριστοκρατιών».


Ο Γκαετάνο Μόσκα, το δεύτερο μέλος της «σχολής των ελίτ» όρισε τις σύγχρονες ελίτ, σε αντίθεση με τις «πρωτόγονες», με βάση τις εξαιρετικές οργανωτικές ικανότητές τους που χρειάζονται στην πάλη για την απόκτηση πολιτικής εξουσίας στις σύγχρονες γραφειοκρατικές κοινωνίες. Οι πολιτικές ελίτ δεν είναι εκ φύσεως κληρονομικές αλλά μέλη τους μπορούν να γίνουν άνθρωποι προερχόμενοι από όλες τις τάξεις και τα στρώματα της κοινωνίας.

Αναδημοσίευση: https://homopolitics.wordpress.com/about/

Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2020

Ο Elton Mayo και τα δικαιώματα εργασίας

Elton Mayo 
(1880-1949)

Ο Mayo, διοργάνωσε ένα κοινωνικό πείραμα, το οποίο θα έμενε στη ιστορία ως ένα εκ των κορυφαίων εργασιακών πειραμάτων. Η πόλη του Chicago, με τα πάμπολλα εργοστάσιά του, αποτέλεσε το εργαστήρι έρευνάς του. Μια περιοχή πνιγμένη από το καυσαέριο και την εγκληματικότητα, ίσως χρειαζόταν μια αλλαγή που θα την έφερνε σε ισορροπία ξανά. Και ο στόχος του όλου εγχειρήματος ήταν αυτός ακριβώς, να βοηθήσουν τα αφεντικά και τους εργαζόμενους να συνειδητοποιήσουν πως η υγιής εργασία έχει πολλά περισσότερα οφέλη από τις οικονομικές απολαβές. Το πείραμα έμελλε να λάβει χώρα στο εργοστάσιο Western Electric’s του προαστίου Hawthorne τη δεκαετία του 1930. Ο Mayo, εν αγνοία των εργαζομένων του εργοστασίου, τους χώρισε σε δύο ομάδες και τους ώθησε σε δύο διαφορετικούς χώρους εργασίας. Η μέρα συνεχίστηκε χωρίς καμία περαιτέρω αλλαγή, μέχρι και το βράδυ, όταν δηλαδή ο ήλιος δε θα φώτιζε πια τους εργάτες. Τότε, το επιτελείο του Mayo, αναβάθμισε την παραγωγή φωτός στο δωμάτιο της πρώτης ομάδας, ενώ άφησε τον ίδιο σαθρό φωτισμό στο δωμάτιο της δεύτερης. Σκοπός ήταν η μελέτη των αντιδράσεων της πρώτης ομάδας και η επιρροή που θα είχε το περισσότερο φως στην παραγωγή τους. Οι εργάτες της πρώτης ομάδας, λοιπόν, σύντομα άρχισαν να εργάζονται με περισσότερη όρεξη, με περισσότερο σθένος και με ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Σύντομα, η παραγωγή τους θα αυξανόταν ακόμα πιο πολύ, όπως και το πάθος τους για εργασία. Αντίθετα, η παραγωγή εργασίας στο άλλο δωμάτιο, αυτό της δεύτερης ομάδας, παρέμενε η ίδια. Ο Mayo πρότεινε την παροχή κάποιων ημερών ξεκούρασης για τους εργάτες, όπως και χρήσιμων διαλειμμάτων ανά συγκεκριμένο χρονικό όριο. Το αποτέλεσμα ήταν οι εργαζόμενοι να κοπιάζουν ακόμα περισσότερο. Όπως ανέφερε και ο ίδιος ο κοινωνιολόγος, δεν ήταν το φως αυτό καθ’ αυτό που τόνισε την παραγωγικότητά τους, ούτε η ξεκούραση που τους παρείχε η διοίκηση, αλλά η αίσθηση πως κάποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για αυτούς. Μια αίσθηση που δεν είχαν ζήσει ποτέ στο προηγούμενο εργασιακό τους περιβάλλον και μάλλον πίστευαν πως δεν θα ζήσουν ποτέ. 

Αναδημοσίευση: Ο Elton Mayo και τα δικαιώματα εργασίας

Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2020

Η απασχόληση των νέων μειώθηκε απότομα το δεύτερο τρίμηνο του 2020 (Eurostat - 11/11/2020)

 


"Από το πρώτο τρίμηνο του 2020, η ευρωπαϊκή αγορά εργασίας έπρεπε να αντιμετωπίσει την πανδημία COVID-19. Πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) εφάρμοσαν μέτρα όπως η βραχυπρόθεσμη εργασία ή η οικονομική στήριξη σε επιχειρήσεις προκειμένου να περιορίσουν τον αντίκτυπο της κρίσης στην υγεία και την απασχόληση. Το γεγονός αυτό θα συνέβαλε, έως ένα βαθμό, στον περιορισμό των μαζικών απολύσεων. Ωστόσο, άτομα που έπρεπε να είχαν εισέλθει στο εργατικό δυναμικό ή άτομα των οποίων η απασχόληση όφειλε να διατηρηθεί, μέσω της ανανέωσης της προσωρινής σύμβασής τους, ενδέχεται να επηρεάστηκαν άμεσα από την κάμψη των οικονομικών δραστηριοτήτων και το κλείσιμο επιχειρήσεων και δημόσιων φορέων.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020, απασχολούνταν 187,3 εκατομμύρια άτομα ή 72,0% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ ηλικίας 20-64 ετών σε σύγκριση με τα 190,1 εκατομμύρια ή 73,0% το πρώτο τρίμηνο του 2020 και 191,1 εκατομμύρια ή 73,1% το τέταρτο τρίμηνο του 2019. Η απασχόληση των ανδρών στην ΕΕ μειώθηκε κατά 2,1 εκατομμύρια από το τέταρτο τρίμηνο του 2019 στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, μείωση 1,3 ποσοστιαίων μονάδων. Στο ποσοστό απασχόλησης υπήρξε μείωση από 79,0% σε 77,7%, ενώ η απασχόληση των γυναικών μειώθηκε κατά 1,7 εκατομμύρια, μείωση 1,0 ποσοστιαίας μονάδας στο ποσοστό απασχόλησης (από 67,3% σε 66,3%) στη διάρκεια αυτής της περιόδου."

ΠΗΓΗ: eurostat 11/11/2020

Employment of young people dropped sharply in Q2 2020

Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2020

Μορφές Κοινωνικής Οργάνωσης: Ερωτήσεις Σωστού - Λάθους


Ερωτήσεις της μορφής Σωστού – Λάθους. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν κυκλώνοντας το γράμμα Σ αν η πρόταση είναι σωστή ή το γράμμα Λ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.



1) Η Μακροκοινωνιολογία εστιάζει το ενδιαφέρον της στις σχέσεις των ατόμων στο πλαίσιο μιας κοινωνικής ομάδας. Σ Λ



2) Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των αγροτικών κοινωνιών είναι η μόνιμη εγκατάσταση του αγρότη καλλιεργητή σε ένα τόπο. Σ Λ



3) Η συστηματική καλλιέργεια του εδάφους στην οποία στηρίζεται η οικονομία μιας κοινωνίας δεν αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό των αγροτικών κοινωνιών. Σ Λ


4) Οι δουλοκτητικές κοινωνίες είναι μια μορφή αγροτικών κοινωνιών. Σ Λ



5) Οι καλλιεργητές της γης στις αγροτικές δουλοκτητικές κοινωνίες θεωρούνται «εργαλεία» και «εξαρτήματα» της γης. Σ Λ



6) Στις φεουδαρχικές αγροτικές κοινωνίες ο αγρότης καλλιεργητής της γης υπόκειται σε ένα σύστημα ιδιόμορφων δεσμεύσεων με τη γη και τον ιδιοκτήτη της. Σ Λ



7) Η παροχή φόρων σε χρήμα, του αγρότη καλλιεργητή της γης, προς τον φεουδάρχη ήταν η μοναδική του υποχρέωση. Σ Λ



8) Στις αγροτικές κοινωνίες η προσδοκώμενη ζωή ήταν μικρή και για τον λόγο αυτό υπήρχε και χαμηλή γεννητικότητα. Σ Λ



9) Η αγορά υπό την ευρεία της έννοια, σημαίνει σχέσεις με τους άλλους. Σ Λ



10) Η μετάβαση από την φεουδαρχική στην βιομηχανική κοινωνία ήταν μια μακρά διαδικασία η οποία ξεκίνησε τον 10ο και 11ο αιώνα. Σ Λ



11) Κατά την διαδικασία μετάβασης από την φεουδαρχική στην βιομηχανική κοινωνία συμμετείχαν αγρότες που κατάφεραν να μετασχηματιστούν σε βιοτέχνες της υπαίθρου, οι οποίοι παρήγαγαν για την αγορά. Σ Λ



12) Οι πρώτες βιοτεχνίες οι οποίες δημιουργήθηκαν στην ύπαιθρο στα πλαίσια του φεουδαρχικού συστήματος, αποτέλεσαν το πρόπλασμα της μετέπειτα βιομηχανίας. Σ Λ



13) Οι συντεχνίες οργανώθηκαν στην ύπαιθρο.
Σ Λ



14) Οι συντεχνίες ήταν κλειστά συστήματα επαγγελματικών κατηγοριών που δεν επέτρεπαν την είσοδο σε καινούργιους επαγγελματίες. Σ Λ



15) Στις πόλεις ο κάτοχος κεφαλαίου που μπορούσε να καλύψει τα έξοδα της βιοτεχνίας αναλάμβανε και την διάθεση του προϊόντος στην αγορά. Σ Λ



16) Η γέννηση της μανιφακτούρας οφείλεται στον καταμερισμό του παραγωγικού έργου σε περισσότερα βιοτεχνικά εργαστήρια τα οποία όμως δεν εργάζονται για τον ίδιο έμπορο. Σ Λ



17) Η αγροτική παραγωγή στο πλαίσιο του καταμερισμού της εργασίας μπορούσε να συντηρήσει τους ανθρώπους που ζούσαν στις πόλεις. 
Σ Λ


18) Σύμφωνα με τον Χομπσμπάουμ η εργατική τάξη, το «παιδί της βιομηχανικής επανάστασης» εξαπλώθηκε στην Ευρώπη στη δεκαετία του 1840. Σ Λ



19) Η βιομηχανική επανάσταση περιλαμβάνει εκτός των άλλων και την μισθωτή εργασία. Σ Λ



20) Μισθωτή εργασία σημαίνει ότι ο εργάτης είναι ανεξάρτητος από τον εργοδότη του. Σ Λ



21) Η βιομηχανική επανάσταση είχε ως αποτέλεσμα και την δημιουργία μιας μεγάλης αγοράς που δεν εξαρτιόταν από την υπάρχουσα ζήτηση αλλά από την ικανότητα παραγωγής αγαθών. Σ Λ



22) Η αστικοποίηση ως φαινόμενο είναι χαρακτηριστικό της βιομηχανικής καπιταλιστικής κοινωνίας. Σ Λ



23) Η μεταβιομηχανική κοινωνία αξιοποιεί σε πολύ μεγάλο βαθμό την πληροφορία και την γνώση. Σ Λ



24) Η πληροφορία στα πλαίσια της μεταβιομηχανικής κοινωνίας είναι το κλειδί για την μεγαλύτερη ανάπτυξη, την αύξηση της παραγωγικότητας και για την ταχύτητα στην λήψη των αποφάσεων. Σ Λ



25) Η βιομηχανική και η μεταβιομηχανική κοινωνία έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά.
Σ Λ



26) Η μεταβιομηχανική κοινωνία οργανώθηκε και λειτούργησε γύρω από τον τομέα της γνώσης, ενώ η βιομηχανική κοινωνία λειτούργησε γύρω από την συσσώρευση του κεφαλαίου.
Σ Λ



27) Η βιομηχανική και μεταβιομηχανική κοινωνία εστιάζουν στο πανεπιστήμιο και στην γνώση.
Σ Λ



28) Στα πλαίσια της μεταβιομηχανικής κοινωνίας αναγνωρίστηκαν δικαιώματα διαφόρων κοινωνικών ομάδων και μειονοτήτων. Σ Λ



29) Οι όροι αναπτυγμένη κοινωνία και αναπτυσσόμενη είναι ταυτόσημοι και αναφέρονται στις ίδιες κοινωνίες με τον ίδιο βαθμό ανάπτυξης. Σ Λ



30) Στις λιγότερο αναπτυγμένες κοινωνίες επικρατούν προβληματικές καταστάσεις.
Σ Λ



31) Οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες κατά το παρελθόν αποτέλεσαν αντικείμενο αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης. Σ Λ



32) Οι χώρες του Πρώτου κόσμου χαρακτηρίζονται από την σχεδιασμένη οικονομία και την εκβιομηχάνιση. Σ Λ



33) Οι χώρες του Τρίτου κόσμου έχουν είτε ελεύθερη είτε κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία και έχουν υψηλό βαθμό εκβιομηχάνισης. Σ Λ



34) Οι χώρες του Τρίτου κόσμου διαφοροποιούνται μεταξύ τους και επομένως δεν αποτελούν ενιαίο σύνολο. Σ Λ



35) Η διάκριση των κοινωνιών σε «αναπτυγμένες» και «υποανάπτυκτες» είναι η σύγκλιση ή απόκλιση τους από τις αξίες και τα οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά πρότυπα των χωρών του Πρώτου Κόσμου. Σ Λ



36) Σύμφωνα με την θεωρία του εκσυγχρονισμού η εκπαίδευση έχει αιτιώδη σχέση με την οικονομική ανάπτυξη. Σ Λ



37) Η οικονομική ανάπτυξη σύμφωνα με την θεωρία του εκσυγχρονισμού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την υψηλή ποιότητα της εκπαίδευσης. Σ Λ



38) Σύμφωνα με την θεωρία της εξάρτησης οι χώρες του Τρίτου Κόσμου αναπτύσσονται ανεξάρτητα από τις χώρες του Πρώτου Κόσμου. Σ Λ



39) Οι οικονομικά αναπτυγμένες χώρες, σύμφωνα με την θεωρία της εξάρτησης, λειτουργούν ως μια παγκόσμια καπιταλιστική τάξη η οποία αναφέρεται και ως «μητρόπολη».

Σ Λ



40) Οι χώρες της περιφέρειας, σύμφωνα με την θεωρία της εξάρτησης, παίζουν τον ρόλο της εργατικής τάξης που υφίσταται την εκμετάλλευση σε διεθνές επίπεδο. Σ Λ

 

 Αναδημοσίευση: stpefkidis.blogspot.com

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2020

Η πρόσληψη του Weber στη Γαλλία και η οικειοποίησή του από ριζοσπαστική πολιτική σκοπιά, του Aurélien Berlan

 


Ο πλούτος της σκέψης του Max Weber μετριέται με την ποικιλία των τρόπων με τους οποίους έχουν προσπαθήσει να την οικειοποιηθούν, τόσο στο ακαδημαϊκό όσο και στο πολιτικό επίπεδο. Γενικά, τείνει κανείς να κατατάξει αμέσως τον Weber στους «κοινωνιολόγους», επειδή κι ο ίδιος χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο και συμμετείχε στην ίδρυση του συγκεκριμένου γνωστικού πεδίου. Αν όμως κοιτάξει από πιο κοντά το περιεχόμενο των μελετών του, δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει ότι από ακαδημαϊκή άποψη ο Weber ήταν κατά βάθος ένας «διεπιστημονικός» στοχαστής. Αυτό που τον ώθησε προς το καινούριο πεδίο της κοινωνιολογίας ήταν χωρίς αμφιβολία ακριβώς η θέληση να ξεπεράσει τη στενότητα των πανεπιστημιακών πεδίων, η στεγανοποίηση των οποίων αποτελούσε εμπόδιο για εκείνο που ο ίδιος αναζητούσε: μια συνολική θεώρηση που θα του επέτρεπε να κατανοήσει τον κόσμο στον οποίο ζούσε, έναν κόσμο που τελούσε σε πλήρη μετάλλαξη. Έχοντας αρχικά σπουδάσει νομικά, έλαβε τους πανεπιστημιακούς του τίτλους στο πεδίο της ιστορίας του δικαίου. Στη διάρκεια της σύντομης ακαδημαϊκής του καριέρας δίδαξε οικονομικά, εντασσόμενος στην παράδοση της ιστορικής σχολής του συγκεκριμένου πεδίου. Δεν αντιλήφθηκε τον εαυτό του ως κοινωνιολόγο παρά σχετικά αργά και συνέχισε να παρουσιάζεται ως οικονομολόγος, υπογραμμίζοντας επιπρόσθετα τον εργαλειακό χαρακτήρα της κοινωνιολογίας που επεξεργαζόταν, τη θέση της ως βοηθητικού μέσου στην υπηρεσία του «ιστορικού καταλογισμού των πολιτισμικά σημαντικών φαινομένων»...

Περισσότερα εδώ: https://poli-k.net/prodimosieysi-enas-rizospastis-max-weber/

 

Τρίτη 28 Απριλίου 2020

Κοινωνικός κονστρουκτιβισμός (βοηθητικό σχεδιάγραμμα)


|

Το κομμάτι του σχολικού βιβλίου που αναφέρεται στον κοινωνικό κονστρουκτιβισμό έχει παρατηρηθεί ότι δημιουργεί προβλήματα κατανόησης. Κοιτάξτε το βοηθητικό σχεδιάγραμμα. Ίσως βοηθήσει!  

Αναδημοσίευση: blogs.sch.gr/akriparo

Κυριακή 5 Απριλίου 2020

Συνδυαστικές ερωτήσεις ανάπτυξης


 Συνδυαστικές Ερωτήσεις
  1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της βιομηχανικής επανάστασης και πως συνδέεται η βιομηχανική επανάσταση με την γέννηση της κοινωνιολογίας;
  2. Πως ερμηνεύουν οι θεωρητικοί της κοινωνιολογίας (Κοντ, Μαρξ, Ντυρκέμ, Βέμπερ) τη μετάβαση από την αγροτική προβιομηχανική στην βιομηχανική καπιταλιστική κοινωνία;
  3. Με ποιο τρόπο προσεγγίζουν τα κοινωνικά φαινόμενα ο Α. Κοντ και ο Ε. Ντυρκέμ;
  4. Σύμφωνα με την μαρξιστική θεωρία πως εμφανίζεται η σύγκρουση (πάλη των τάξεων) στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος;
  5. Τι περιλαμβάνει (από τι συνίσταται)  ένας κοινωνικός θεσμός και ποια η προσέγγιση  της θεωρίας της σχολής της Κοινωνικής Κατασκευής για τους κοινωνικούς θεσμούς;
  6. Να αναπτύξετε τις διαφορές που παρατηρούνται  ανάμεσα στην θεωρία του Ντυρκέμ και του Βέμπερ,  όσον αφορά τις σύγχρονες κοινωνίες.
  7. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της βιομηχανικής κοινωνίας και ποιες διαφορές παρατηρούνται μεταξύ βιομηχανικής και μεταβιομηχανικής κοινωνίας;
  8. α) Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι της σχολής του λειτουργισμού;
    β) Τι υποστηρίζουν οι λειτουργιστές για την κοινωνία;
    γ)  Ποια είναι η προσέγγιση τους για την κοινωνικοποίηση;
  9. α) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της κοινωνικοποίησης;
    β) Σε  ποιες περιπτώσεις παρατηρείται η διαδικασία της επανακοινωνικοποίησης; 
  10. α) Να αναπτύξετε την έννοια της ανομίας σύμφωνα με τον Ντυρκέμ και τον Μέρτον.
    β) Να εντοπίσετε τις διαφορές μεταξύ των δύο προσεγγίσεων.
  11. Ποια μορφή κοινωνικού ελέγχου συνδέεται με την διαδικασία της  εσωτερίκευσης ως μηχανισμού κοινωνικοποίησης;
  12. α) Πως λειτουργεί το σχολείο ως δευτερογενής φορέας κοινωνικοποίησης;
    β) Ποιες λειτουργίες εκπληρώνει ο εκπαιδευτικός μηχανισμός σύμφωνα με τον Μοντιμπέρ;
  13. Σύμφωνα με την προσέγγιση της σχολής της κοινωνικής (συμβολικής) αλληλεπίδρασης πως ερμηνεύεται: α) Η κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού β) Η αποκλίνουσα συμπεριφορά.
  14. Να αναλύσετε την προσέγγιση του Μαρξ και του Ντυρκέμ σε ότι αφορά τον καταμερισμό της εργασίας.
  15. α) Να αναπτύξετε την έννοια της  πολιτικής κοινωνικοποίησης αναφέροντας και παραδείγματα.
    β) Τι εννοούμε με τον όρο πολιτική αλλοτρίωση και ποια είναι τα αίτια που την προκαλούν;
Αναδημοσίευση: stpefkidis.blogspot.com

Κυριακή 29 Μαρτίου 2020

Χάρτης με τις κυριότερες λέξεις - κλειδιά και τον αριθμό εμφάνισής τους στο βιβλίο της Κοινωνιολογίας Γ Λυκείου


Χάρτης με τις κυριότερες λέξεις - κλειδιά και τον αριθμό εμφανίσεών τους (μαζί με τα παράγωγά τους) στο βιβλίο κοινωνιολογίας της Γ' λυκείου.
Αναδημοσίευση: koinoniografia.blogspot.com

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Ο Πάρσονς και ο Λειτουργισμός


Ο Τάλκοτ Πάρσονς (Talcott Parsons, 13 Δεκεμβρίου 1902 – 8 Μαΐου 1979) ήταν για πολλά χρόνια ο πιο γνωστός κοινωνιολόγος στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αλλά και στον κόσμο. Το έργο του είχε μεγάλη επιρροή την δεκαετία 1950 και την δεκαετία 1960, κυρίως στην Αμερική, η οποία όμως κατόπιν άρχισε σταδιακά να ελαττώνεται. [...]

Ο Τάλκοτ Πάρσονς γεννήθηκε τις 13 Δεκεμβρίου το 1902 στο Colorado Springs. Αποφοίτησε από το κολλέγιο Amherst με major στη βιολογία και τη φιλοσοφία. Μετά το Amherst, εισήχθη στο London School of Economics, όπου ήρθε σε επαφή με το έργο των Harold Laski, Richard Tawney, Bronislaw Malinowski, και Leonard Hobhouse. Μετά μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Heidelberg όπου έλαβε το διδακτορικό του στην κοινωνιολογία και τα οικονομικά. Μετά από ένα χρόνο ως instructor οικονομικών στο Amherst, πήγε στο Harvard το 1927 ως instructor οικονομικών. Το 1931, μετακινήθηκε στο τμήμα της Κοινωνιολογίας που είχε δημιουργήσει ένα χρόνο πριν ο Pitirim Sorokin. Η εξέλιξή του ιεραρχικά ήταν αργή στην αρχή αλλά η επιρροή του μεγάλωσε μετά τη δημοσίευση μερικών σημαντικών βιβλίων του. Έμεινε στο Χάρβαντ και έγινε emeritus το 1973. Πέθανε το 1979 στο Μόναχο στη Γερμανία.

Ο Πάρσονς ήταν υποστηρικτής της «μεγάλης θεωρίας» μια προσπάθεια να ενοποιηθούν όλες οι κοινωνικές επιστήμες σε ένα ευρύτερο θεωρητικό πλαίσιο.

Ο Πάρσονς είναι επίσης γνωστός για την ιδέα του για την κοινωνία. Για τον Πάρσονς η κοινωνία αποτελεί ένα σύστημα το οποίο βασίζει τη λειτουργία του σε μια σειρά απο υποσυστήματα, τα οποία όλα λειτουργούν, κατά τρόπο ώστε να συμβάλουν στη συνολική λειτουργία του ολοκληρωμένου Συστήματος. Κάθε (ζωντανό) Σύστημα Δράσης βασίζεται σε 4 λειτουργικές κατηγορίες για την αποτελεσματική του λειτουργία. Μέσα από τα υποσυστήματά της τείνει να εκπληρώσει τέσσερις «λειτουργικές αναγκαιότητες»:
  • Προσαρμογή (Adaption): Στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον(αντλώ πόρους από το περιβάλλον και επιβιώνω)

  • Προσανατολισμός (Goal attainment): Eπίτευξη στόχου – Το σύστημα στέκεται μόνο αν ορίσει τους στόχους του και εφοδιαστεί με τα μέσα για να τους πετύχει.

  • Εσωτερική ισσοροπία (Integration): Συντονισμός και εσωτερική ισορροπία των διαφόρων μερών του συστήματος – διατήρηση της συνοχής της κοινωνίας προκειμένου να σταθεροποιηθεί.

  • Διατήρηση προτύπων (Latent pattern maintenance): Αναπαραγωγή ενός συνόλου κοινών αξιών και διαχείριση των εντάσεων, που δίνουν κίνητρα σε ατομικές δράσεις.

...[Ο] Πάρσονς θεωρούσε τις δυτικές κοινωνίες και ιδιαίτερα τις Η.Π.Α ως τις πληρέστερα και πιο δυναμικά αναπτυγμένες κοινωνίες, άποψη για την οποία κατηγορήθηκε ως εθνοκεντρικός.

Αναδημοσίευση:  www.timesnews.gr

Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019

Η έννοια του ιδεότυπου στο έργο του Max Weber




Το κύριο μεθοδολογικό εργαλείο του Βέμπερ είναι ο ιδεότυπος:


Οι ιδεατοί τύποι είναι έννοιες που χρησιμοποιούμε για να συνδεθούμε με την κοινωνικο-ιστορική πραγματικότητα, για να εξετάσουμε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή μια πορεία δράσης.

Είναι «ευρετικές» έννοιες. Ο σύνθετος χαρακτήρας της κοινωνικής πραγματικότητας δεν μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε εξαντλητικά τα φαινόμενα.

Με τους ιδεατούς τύπους επιχειρούμε να συλλάβουμε τα κοινωνικά φαινόμενα με μια λογικά συνεκτική μορφή.

Ο ιδεότυπος είναι μια νοητή κατασκευή, η οποία συγκεντρώνει σε καθαρή μορφή και με εσωτερική συνοχή βασικά γνωρίσματα ενός φαινομένου (π.χ.Γραφειοκρατία,ο έλλογος καπιταλισμός, η καπιταλιστική οικονομική πράξη, ιδεότυποι της κοινωνικής πράξης, ιδεότυποι εξουσίας). 

Ο ιδεότυπος αποσκοπεί στην κατανόηση των πιο σημαντικών όψεων της εμπειρικής πραγματικότητας.

Η διατύπωση υποθέσεων σχετικά με την ύπαρξη αιτιωδών σχέσεων μεταξύ των στοιχείων που αποτελούν την εμπειρική πραγματικότητα δεν έχει αξίωση γενίκευσης και απολυτότητας.
Δημήτρης Λάλλας