Το άρθρο στην πρώτη του αυτή εκδοχή, απορρίπτεται από την ASR λόγω, ανάμεσα στα άλλα, της αντισυμβατικής του προσέγγισης -σε μια περίοδο όπου, ας έχουμε υπόψη, στις ΗΠΑ μεσουρανεί επιστημολογικά το παράδειγμα του φονξιοναλισμού. Ωστόσο, η έννοια των «αδύναμων δεσμών» και η συνολική προσέγγιση, μέσω των κοινωνικών δικτύων, που εισηγείται στο άρθρο αυτό ο Granovetter βασίζονται στην εμπειρική του μελέτη Getting a Job: A Study of Contacts and Careers (1974).
Σε αυτή τη μελέτη, ο Granovetter ανέλυε τη δομή των επαγγελματικών ευκαιριών στην αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο της δεκαετίας του 1970 στις ΗΠΑ, το οποίο χαρακτηριζόταν από οικονομική αβεβαιότητα, στασιμοπληθωρισμό και υψηλά επίπεδα ανεργίας: πολλές θέσεις εργασίας δε διαφημίζονταν δημόσια από τη μία πλευρά και πολλοί άνεργοι αναζητούσαν εργασία χωρίς να μπορούν να βρουν από την άλλη. Η ανάλυση του Granovetter ανέδειξε το γεγονός πως στην προσπάθεια εξεύρεσης μιας θέσης εργασίας, ο ρόλος των κοινωνικών δικτύων είναι κομβικός. Για ποιο λόγο όμως;
Η μελέτη του διαπίστωνε πως οι ευκαιρίες στην αγορά διαμορφώνονταν μέσα από τις πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες σε όσους αναζητούσαν εργασία. Πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές, σχετικά με θέσεις εργασίας που δε διαφημίζονταν δημόσια (όπως σε αγγελίες εφημερίδων την εποχή εκείνη), παρείχαν τα δίκτυα κοινωνικών σχέσεων. Συγκεκριμένα λοιπόν, όταν οι άνεργοι αναζητούσαν εργασία, δεν ήταν οι στενοί τους φίλοι ή τα μέλη της οικογένειάς τους που τους βοηθούσαν συνήθως (οι «ισχυροί δεσμοί» στην ορολογία του), αλλά οι «αδύναμοι δεσμοί», η κινητοποίηση δηλαδή άτυπων δικτύων: τα άτομα που γνώριζαν λιγότερο καλά, όπως γνωστοί ή πρώην συνάδελφοί τους.
Στην πραγματικότητα, η ανάλυση του Granovetter στο Getting a Job μέσα από την ανάλυση της δομής των σχέσεων που συγκροτούν τα κοινωνικά δίκτυα, αναδεικνύει τους τρόπους με τους οποίους διαδίδονται οι πληροφορίες εκείνες που διευκολύνουν την επαγγελματική κινητικότητα. Ωστόσο, η σημασία της ανάλυσής του ξεφεύγει από το στενό πεδίο της κοινωνιολογίας της εργασίας και την εποχή συγγραφής της μελέτης του.
Λίγα χρόνια αφού δημοσιευτεί η έρευνά του, ο τρόπος ανάλυσης των κοινωνικών δικτύων που εισηγήθηκε θα επηρεάσει σημαντικά την πολιτική επιστήμη και την επιστήμη της πληροφορικής ακριβώς γιατί δείχνει ότι μέσω των «αδύναμων δεσμών» καθίσταται εφικτή η προσέγγιση πληθυσμών, οι οποίοι δεν είναι προσβάσιμοι μέσω των «ισχυρών δεσμών». Οι ισχυροί δεσμοί που δημιουργούνται μέσα σε κλειστές κοινότητες περιορίζουν το εύρος των διαθέσιμων πληροφοριών. Αντίθετα, η σημασία των «αδύναμων δεσμών» έγκειται ακριβώς στη δυνατότητα γεφύρωσης αυτού του χάσματος: μεταξύ της ροής πληροφοριών στους μικρόκοσμους των τοπικών κοινοτήτων από τη μία πλευρά και αυτής του μακρόκοσμου της κοινωνικής ζωής από την άλλη -γεγονός που διευρύνει, τρόπον τινά, την εμβέλειά δράσης των ατόμων.
Η ανάλυση του ρόλου των κοινωνικών δικτύων είναι, επίσης, σημαντική σήμερα στο πλαίσιο κατανόησης της λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media). Η ανάλυση των αδύναμων δεσμών στα social media μας επιτρέπει να κατανοήσουμε πώς οι πληροφορίες ή οι τάσεις μπορούν να ταξιδέψουν μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών ομάδων, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά και τη λήψη αποφάσεων σε μεγαλύτερη κλίμακα. Η συμβολή του Granovetter στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο σχετίζονται οι άνθρωποι στα κοινωνικά δίκτυα είναι σημαντική στη συνολικότερη ανάλυση του κοινωνικού κόσμου.
Δ.Λ.
