Εκτελεστική εξουσία, δικαστική ανεξαρτησία: predatorgate

Τον Ιανουάριο του 2021 ένας δημοσιογράφος του οικονομικού ρεπορτάζ αντιλαμβάνεται ότι παρακολουθείται από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) όταν ανακαλύπτει ότι έχει εγκατασταθεί στο κινητό του τηλέφωνο κατασκοπευτικό λογισμικό (βλ. εδώ). Λίγο καιρό αργότερα, από το καλοκαίρι του 2022, αρχίζει σταδιακά να αποκαλύπτεται πως με το ίδιο κακόβουλο λογισμικό είχαν παγιδευτεί και άλλοι δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες, στρατιωτικοί και πολιτικά πρόσωπα και η χώρα κατηγορείται και επίσημα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για κατασκοπεία μετά την Ουγγαρία την Πολωνία και την Ισπανία. Το σκάνδαλο των υποκλοπών (γνωστό με το όνομα Predatorgate) υποτίθεται διερευνάται από το εγχώριο δικαστικό σύστημα χωρίς να έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για συγκεκριμένη χρήση spyware έκτοτε.

Ο δείκτης «δικαστικών περιορισμών» (v2x_jucon) -από τη βάση δεδομένων Varieties of Democracy (V-Dem) που καταγράφει και αξιολογεί τους πολιτικούς θεσμούς, τις εκλογικές διαδικασίες, τις ατομικές και κοινωνικές ελευθερίες σε διεθνές επίπεδο- αποτυπώνει σε ποιο βαθμό η δικαστική εξουσία ενεργεί με ανεξάρτητο τρόπο. Ο δείκτης αυτός αποτελεί σύνθεση επιμέρους δεικτών αξιολόγησης της εκτελεστικής εξουσίας (σε ποιο βαθμό η εκτελεστική εξουσία σέβεται το σύνταγμα και συμμορφώνεται με τις δικαστικές αποφάσεις;) και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης (σε ποιο βαθμό το δικαστικό σώμα είναι σε θέση να ενεργεί με ανεξάρτητο τρόπο;), λαμβάνοντας τιμές σε μια κλίμακα από το 0 (χαμηλότερη τιμή) έως το 1 (υψηλότερη τιμή).

 

Σημείωση:

[1] Βλ. λεπτομέρειες εδώ. Τα στοιχεία βασίζονται στην έκδοση 14 του 2024 της V-Dem Dataset για τη γλώσσα R: library(vdemdata). Το σύνολο των δεδομένων βασίζεται σε έρευνες και επίσημες στατιστικές, οι οποίες καλύπτουν σειρά από διαφορετικές πτυχές των πολιτικών θεσμών κάθε χώρας. Σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης του εγχειρήματος βλ. εδώ. 

Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας: Ερωτήσεις, ασκήσεις, θέματα επανάληψης

Επιμέλεια: Δημήτρης Λάζαρης

Κλιματική αλλαγή και εισοδηματικές ανισότητες: δίδυμες κρίσεις

Η διόγκωση των εισοδηματικών ανισοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο και η κλιματική αλλαγή αποτελούν τις δίδυμες κρίσεις του καιρού μας. Μια έκθεση από τη μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam, με στοιχεία από το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Στοκχόλμης (SEI), που είδε πριν λίγο καιρό (11/2023) το φως της δημοσιότητας επιχειρεί να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο οι κρίσεις αυτές συνδέονται και οδηγούν η μία στην άλλη.

Παρότι, οι ευθύνες των πολυεθνικών ομίλων (και ειδικά των εταιρειών ορυκτών καυσίμων) στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής έχει αποτελέσει αντικείμενο διερεύνησης [1], λίγη είναι η έρευνα που έχει διενεργηθεί αναφορικά με τη συμβολή του εισοδηματικά πιο πλούσιου 1% του πλανήτη στην κλιματική αλλαγή όχι μόνο μέσα από επενδύσεις σε βιομηχανίες με υψηλό αποτύπωμα άνθρακα, αλλά και μέσω του πολυτελούς και ρυπογόνου τρόπου ζωής και κατανάλωσης.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα ευρήματα της έκθεσης, το 1% των πιο πλούσιων ανθρώπων του κόσμου ευθύνεται για το 16% των παγκόσμιων εκπομπών, εξαιτίας του τρόπου ζωής του. Για το έτος 2019, το πλουσιότερο 1% [2], (δηλαδή 77 εκατομμύρια άνθρωποι) εξέπεμπε ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου ίση με αυτή που εξέπεμπε το φτωχότερο 66% (που αντιστοιχούσε σε 5,11 δισ. ανθρώπους).

Στο παρακάτω γράφημα αποτυπώνεται η κατανομή των εκπομπών του διοξειδίου μέσω της κατανάλωσης για διάφορες εισοδηματικές κατηγορίες, με το εκτιμώμενο αποτύπωμα για το πλουσιότερο 10% -που περιλαμβάνει 770 εκατομμύρια ανθρώπους (εισοδηματικό όριο τις 41.000 δολάρια, Ισοτιμία Αγοραστικής Δύναμης και μέσο εισόδημα τις 91.000 δολάρια)- να είναι της τάξης του 49,8% του συνόλου (ή 18,5 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα).  

 

Σημειώσεις:

[1] Βλ. 1982 Memo to Exxon Management about CO2 Greenhouse Effect. Επίσης, The Carbon Major Report, 2017. Βλ. το σχετικό σχολιασμό εδώ. 

[2] Το εισοδηματικό όριο (threshold) για να συμπεριληφθεί κάποιος στο 1% των πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP) υπολογίστηκε στις 140.000 δολάρια.

Social Data Network: η ερευνητική υποδομή για τις κοινωνικές επιστήμες

 sodanet.gr