Το κύριο μεθοδολογικό εργαλείο του Βέμπερ είναι ο ιδεότυπος:
Οι
ιδεατοί τύποι είναι έννοιες που χρησιμοποιούμε για να συνδεθούμε με την κοινωνικο-ιστορική
πραγματικότητα, για να εξετάσουμε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή μια πορεία δράσης.
Είναι «ευρετικές» έννοιες. Ο σύνθετος χαρακτήρας της κοινωνικής
πραγματικότητας δεν μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε εξαντλητικά τα φαινόμενα.
Με τους ιδεατούς τύπους επιχειρούμε να συλλάβουμε τα κοινωνικά
φαινόμενα με μια λογικά συνεκτική μορφή.
Ο ιδεότυπος είναι μια νοητή κατασκευή, η οποία συγκεντρώνει σε
καθαρή μορφή και με εσωτερική συνοχή βασικά γνωρίσματα ενός φαινομένου (π.χ.Γραφειοκρατία,ο
έλλογος καπιταλισμός, η καπιταλιστική οικονομική πράξη, ιδεότυποι της κοινωνικής
πράξης, ιδεότυποι εξουσίας).
Ο ιδεότυπος αποσκοπεί στην κατανόηση των πιο σημαντικών όψεων
της εμπειρικής πραγματικότητας.
Η διατύπωση υποθέσεων σχετικά με την ύπαρξη αιτιωδών σχέσεων
μεταξύ των στοιχείων που αποτελούν την εμπειρική πραγματικότητα δεν έχει αξίωση
γενίκευσης και απολυτότητας.
Δημήτρης Λάλλας
