Το ότι οι σχολικές επιδόσεις συνδέονται με κοινωνικά χαρακτηριστικά, επισημαίνεται από πολλές έρευνες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ως εκ τούτου η σχολική «σταδιοδρομία» των μαθητών δεν είναι άσχετη με την κοινωνική τους προέλευση. Όσο ανερχόμαστε την κοινωνική ιεραρχία τόσο αυξάνονται τα παιδιά με καλή επίδοση στο σχολείο. Κατ’ αυτό τον τρόπο το σχολείο αναπαράγει την κοινωνία, την κοινωνική διάρθρωση. (Σελ. 99 σχολικού βιβλίου)
Μπορεί το φύλο, το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο και οι επαγγελματικές προσδοκίες που έχουν οι μαθητές/ιες της χώρας να προβλέψουν τις επιδόσεις τους στα μαθηματικά;
Προκειμένου να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό θα χρειαστούμε αντιπροσωπευτικό δείγμα των μαθητών/ιων της Ελλάδας, τα δημογραφικά τους στοιχεία και μαζί δεδομένα πάνω στις επιδόσεις τους σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα (συγκεκριμένα στην περίπτωση αυτή των μαθηματικών).
Τα στοιχεία που παρουσίασε η έρευνα του προγράμματος Pisa, που διεξάγει σταθερά ο ΟΟΣΑ από το 2000 και κάθε τρία χρόνια σε μαθήτριες/ες 78 χωρών ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα, μπορούν να βοηθήσουν στην απάντηση του ερωτήματος αυτού.
Στη συγκεκριμένη έρευνα, που διεξήχθη το 2018 σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του μαθητικού πληθυσμού από σχολεία όλης της χώρας (αριθμός δείγματος: 5.439 μαθητριών/ων με γεωγραφική κάλυψη στο σύνολο σχεδόν της επικράτειας), οι μαθητές/ιες αξιολογήθηκαν σε τρία γνωστικά αντικείμενα (μαθηματικά, φυσικές επιστήμες και κατανόηση κειμένου). (Τα στοιχεία της βάσης δεδομένων διατίθενται για στατιστική επεξεργασία εδώ: https://www.oecd.org/pisa/data/2018database/)
Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της πολυπαραγοντικής ή πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης (οι προϋποθέσεις, οι όροι και οι αξιωματικές παραδοχές της οποίας δε θα μας απασχολήσουν εδώ, όπως και δε θα αναφερθούμε αναλυτικά στις τεχνικές λεπτομέρειες) βλέπουμε πως όλες οι ανεξάρτητες μεταβλητές, δηλ. το φύλο, (student gender), ο δείκτης του κοινωνικο-οικονομικού και πολιτισμικού επιπέδου (index of economic, social and cultural status) όπως και οι επαγγελματικές προσδοκίες των μαθητριών/ων είναι στατιστικά σημαντικές για την πρόβλεψη της εξαρτημένης μεταβλητής δηλαδή της επίδοσής τους στα μαθηματικά. (παράθυρο διαλόγου 1)
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά το φύλο το αρνητικό πρόσημο (-13,615) στη μεταβλητή "student gender", δείχνει πως τα κορίτσια τείνουν να έχουν χαμηλότερες επιδόσεις στα μαθηματικά σε σχέση με τα αγόρια κατά 13,61 μονάδες (παράθυρο διαλόγου 2).
Αντίθετα, το θετικό πρόσημο στη μεταβλητή "index of economic, social and cultural status" δείχνει πως υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου και των επιδόσεων στα μαθηματικά. Συγκεκριμένα, για κάθε επιπλέον μονάδα στο δείκτη του κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου το μοντέλο προβλέπει αύξηση της επίδοσης στα μαθηματικά κατά 25,73 μονάδες. (παράθυρο διαλόγου 3)
Τέλος, για κάθε επιπλέον μονάδα στο δείκτη επαγγελματικών προσδοκιών το μοντέλο προβλέπει αύξηση στις επιδόσεις αυτού του μαθήματος κατά 1,23 μονάδες. (παράθυρο διαλόγου 4)
Η εξίσωση, επομένως, πρόβλεψης της επίδοσης των μαθητών/ιων στα μαθηματικά είναι η εξής: Επίδοση = 381,585 – 13,615 * Φύλο + 25,732 * κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο + 1,239 * επαγγελματικές προσδοκίες
Δ. Λ.
