Τις τελευταίες δεκαετίες οι περισσότερες από τις πιο ισχυρές οικονομίες του πλανήτη βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντική επιβράδυνση στους ρυθμούς αύξησης της παραγωγικότητας (βλ. Table 1). Την ίδια στιγμή, η επιβράδυνση αυτή συνοδεύεται από την παγίωση σημαντικών εισοδηματικών ανισοτήτων, που με την πάροδο του χρόνου δείχνουν να διογκόνωνται. Στο παρακάτω γράφημα, παρατηρούμε την εξέλιξη του φαινομένου, εστιάζοντας στην οικονομία των ΗΠΑ, από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980 έως περίπου τα τέλη αυτής του 2010, αξιοποιώντας συνδυαστικά στοιχεία από την Total Economy Database και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Διάφορες αναλύσεις θεωρούν την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της παραγωγικότητας πρόσκαιρο φαινόμενο, το οποίο κάποια στιγμή σχετικά σύντομα τελειώνει οδηγώντας την οικονομία σε νέα επίπεδα κερδοφορίας. Τα επίσημα στοιχεία, παρόλα αυτά, δείχνουν πως αυτή η επιβράδυνση δεν αποτελεί παροδικό φαινόμενο, αλλά ιστορική τάση μεταξύ των οικονομικά ανεπτυγμένων οικονομιών, όπως αυτής των ΗΠΑ [1]. Στην πραγματικότητα μοιάζει να έχει δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος μεταξύ χαμηλής παραγωγικότητας από τη μια πλευρά και υψηλής εισοδηματικής ανισότητας από την άλλη, καθηλώνοντας εργαζόμενους/ες που δε διαθέτουν τους πόρους για πρόσβαση στην ανώτερη εκπαίδευση σε χαμηλής ειδίκευσης υποαμειβόμενες θέσεις εργασίας. (Βλ. εδώ) Την ίδια στιγμή, από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού των ΗΠΑ αυξάνει διαρκώς το μερίδιο του στο εθνικό
εισόδημα, διευρύνοντας την απόσταση που το χωρίζει από τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού.
Δ.Λ.
Σημείωση:
[1] Grossman G.M., Helpman E., Oberfield E., et al. "The Productivity Slowdown and the Declining Labor Share", CEPR Discussion Paper 12342, 2017. https://doi.org/10.3386/w23853
