Ο Samuel H. Preston (πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, ΗΠΑ), στην κλασική του μελέτη Η μεταβαλλόμενη σχέση μεταξύ θνησιμότητας και επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης που δημοσιεύτηκε το 1975 εξέταζε την εξέλιξη της σχέσης μεταξύ των δυο φαινομένων για τις δεκαετίες 1900, 1930 και 1960. Ο Preston απέδειξε ότι υπάρχει ισχυρή, θετική συσχέτιση μεταξύ του επιπέδου εισοδήματος και του προσδόκιμου ζωής στις φτωχότερες χώρες, αλλά πως αυτή η σχέση δεν είναι απαραίτητα γραμμική για τις πιο πλούσιες χώρες.
 |
| Preston Curve |
Η ομώνυμη καμπύλη δείχνει τις ανισότητες που παρατηρούνται στη σχέση μεταξύ προσδόκιμου ζωής και πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ [*] ανάμεσα στις πλουσιότερες και στις φτωχότερες χώρες. Σε χώρες με χαμηλά επίπεδα κατά κεφαλήν ΑΕΠ, περαιτέρω αυξήσεις του επιπέδου του ΑΕΠ σχετίζονται με αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αν και σε χώρες με υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ (π.χ. ΗΠΑ), το αυξημένο εισόδημα επιφέρει μικρές, σχετικά, αλλαγές στο προσδόκιμο ζωής.
Όσες χώρες βρίσκονται κάτω από την καμπύλη (όπως π.χ. η Νότια Αφρική) έχουν επίπεδα προσδόκιμου ζωής που είναι χαμηλότερα από ό,τι θα προβλεπόταν βάσει αποκλειστικά του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Χώρες πάνω από την καμπύλη, όπως το Τατζικιστάν για το 2018, έχουν προσδόκιμο ζωής που είναι εξαιρετικά υψηλό δεδομένου του επιπέδου οικονομικής τους ανάπτυξης. Για το 2018, χώρες όπως η Νορβηγία ή οι ΗΠΑ βρίσκονταν ακριβώς κάτω από την καμπύλη, δείχνοντας να έχουν ελαφρώς χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής συγκριτικά με άλλες χώρες γεγονός ωστόσο που δείχνει πως η σχέση αυτή μεταξύ των δυο παραγόντων σταδιακά εξαλείφεται.
 | ||||||||||||||
| Preston Curve (Life Expectancy vs. GDP per capita) |
Στο παραπάνω γράφημα μπορούμε να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη αυτής της σχέσης (1980-2018) στηριζόμενοι στα στοιχεία από την Παγκόσμια Τράπεζα ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες. Ένα
ακόμη εύρημα, συνέπεια της μελέτης του Preston, ήταν ότι η καμπύλη έχει
μετατοπιστεί προς τα πάνω στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Το προσδόκιμο ζωής είχε αυξηθεί στις περισσότερες χώρες, ανεξάρτητα από τις αλλαγές στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Life Expectancy vs. GDP per capita by region
Είναι, τέλος, γεγονός πως στη σχέση αυτή μεταξύ του επιπέδου εισοδήματος και του προσδόκιμου ζωής υπεισέρχονται σημαντικοί κοινωνικοί, περιβαλλοντικοί, υγειονομικοί και πολιτικοί παράγοντες, ανά χώρα και γεωγραφική περιοχή, οι οποίοι δεν μπορούν να αγνοηθούν -πόσο, δε, μάλλον όταν ανακύπτουν φαινόμενα όπως αυτά μιας πανδημίας.
Σημείωση:
[*] "Αν διαιρέσουμε το πραγματικό Α.Ε.Π. ενός έτους με τον πληθυσμό της χώρας του ίδιου έτους, προκύπτει το κατά κεφαλήν πραγματικό Α.Ε.Π., που μετρά το εισόδημα ενός ατόμου (κατά μέσο όρο) στην οικονομία. Κατά Κεφαλήν Πραγματικό Α.Ε.Π. = Πραγματικό Α.Ε.Π. / Πληθυσμός. Το πραγματικό κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. δίνει το προϊόν που θα αντιστοιχούσε σε κάθε κάτοικο μιας οικονομίας, αν η διανομή του ήταν ίση. Όπως γίνεται αντιληπτό, όσο μικρότερη είναι η ανισοκατανομή τόσο πιο αξιόπιστο μέτρο γίνεται το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π., και το αντίθετο. Το θετικό και συγχρόνως σημαντικό στοιχείο είναι ότι το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. λαμβάνει υπόψη τη μεταβολή του πληθυσμού, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται για να μετρά τις επιδόσεις των οικονομιών διαχρονικά, αλλά και μεταξύ των χωρών για διεθνείς συγκρίσεις". (Αρχές Οικονομικής Θεωρίας Γ Λυκείου, σελ. 142)
